Bitkisel Üretimde Yeni Destekleme Modeli Uygulamada
2025-2027 Yıllarında Yapılacak Bitkisel Üretime Yönelik Desteklemeler İle Diğer Bazı Tarımsal Desteklemelere İlişkin Cumhurbaşkanı Kararı, Resm Gazete'de Yayımlandı
İlk defa bitkisel üretim destekleri 3 yıllık ve üretim döneminden önce açıklandı. Destek kalemlerinde sadeleştirmeye gidildi, bitkisel üretim yapan ÇKS'ye kayıtlı tüm üreticiler destek alacak.
Konu ile ilgili açıklamada bulunan Samsun İl Tarım ve Orman Müdürümüz İbrahim Sağlam;
Birçok ilki barındıran bitkisel üretimde yeni destekleme modelinin hayata geçirildiğini, Cumhurbaşkanı Kararı ile hayvancılık ve su ürünlerinde olduğu gibi bitkisel üretimde de artık üretim planlamasının en önemli ayağını uygulamaya aldıklarını kaydetti.
Yeni destekleme modeline ilişkin detayları paylaşan Sağlam, şu değerlendirmede bulundu:
TEMEL DESTEKLER
Mazot ve gübre desteği olarak yapılan destekleme ödemesi 2025 yılından itibaren temel destek ödemesi olarak yapılacak.
Üretim maliyetine göre ürünler kategorilere ayrıldı. Her kategori için destek katsayısı belirlendi. 2025 üretim yılı için destek katsayı değeri dekarda 244 lira oldu. Temel, planlı üretim ve üretimi geliştirme destekleme tutarı, destek katsayı değeriyle destek katsayısının çarpımı sonucu elde ediliyor.
Temel destekle tüm ürünler için mazot maliyetinin yüzde 50'si ve gübre maliyetinin yüzde 25'i karşılanacak.
İkinci kategoride yer alan arpa, buğday üreten çiftçiler dekara 317,2 lira, üçüncü kategoride yer alan ayçiçeği, fındık, soya, kuru fasulye, çay üreten çiftçiler dekara 366 lira, dördüncü kategoride yer alan çeltik ve pamuk üreten çiftçiler dekara 549 lira temel destek alacak.
PLANLI ÜRETİM DESTEĞİ
Tarımsal Üretimin Planlanması Kurulu tarafından arpa, aspir, ayçiçeği (yağlık), buğday, kolza (kanola), fasulye (kuru), mercimek, mısır (dane), nohut, pamuk (kütlü), patates, soğan (kuru), soya ve yem bitkileri planlı üretim kapsamında yer alan ürünler listesine alındı.
Planlama kapsamındaki ürünleri havzasında üreten çiftçilere temel desteğe ilave destek ödemesi yapılacak. Bu üreticilerin mazot maliyetinin yüzde 100'ü ve gübre maliyetinin yüzde 50'si karşılanacak.
Yer altı sularının yetersiz seviyede ve su kısıtı olduğunun bakanlıkça tespit edildiği havzalarda yer alan sulu tarım arazilerinde ilgili üretim yılında arpa, buğday, aspir, fiğ, mercimek, nohut, yem bezelyesi, ayçiçeği (yağlık) üreten çiftçilere ürünün bulunduğu kategoriye göre hesaplanan tutar üzerinden ilave yer altı su kısıtı desteği ödenecek.
Yer altı su kısıtının bulunduğu yerlerde planlı üretime uygun üretim yapan üreticilerin mazot ve gübre maliyetinin yüzde 100'ü karşılanacak.
ÜRETİMİ GELİŞTİRME DESTEĞİ
Verim ve kaliteyi artırmak için sertifikalı tohum kullanım, sertifikalı/standart fidan kullanım, organik tarım, iyi tarım uygulamaları, katı organik-organomineral gübre destekleri verilmeye devam edilecek.
Karar kapsamındaki diğer destekler de belli oldu. Biyolojik ve biyoteknik mücadele desteği kapsamında 2025 yılında örtü altı paket destek tutarı dekarda 2 bin 550 liradan yüzde 50 artırılarak 3 bin 825 liraya, açıkta paket destek tutarı dekara 870 liradan 1305 liraya çıkarıldı.
Lisanslı depolarda muhafaza edilen ürünler için kira desteği, Ticaret Bakanlığı tarafından belirlenen kira ücret tarifesinin yüzde 75'i olarak ödenecek.
Çiftlik Muhasebe Veri Ağı (ÇMVA) sistemine katılım primi desteği, bu sisteme dahil işletmeler için yüzde 50 artırılarak 1500 liraya yükseltildi.
Tarımsal yayım ve danışmanlık desteği yüzde 104 artırılarak 294 bin liraya çıkarıldı.
2025-2027 dönemi bitkisel üretim planlaması havza ürün deseni listesinin de yer aldığı Cumhurbaşkanı Kararı'nın bazı maddeleri 1 Ocak 2025'ten, bazıları da 1 Mayıs 2025'ten itibaren yürürlüğe girecek olup mevcut bu desteklemelerle birlikte fark ödemesi desteği de çiftçilerimize ödenecektir..” dedi.
2025 Yılı Bitkisel Üretim ve Diğer Bazı Destekler
No
Destek/Ürün Adı
2025 Bitkisel Üretim Destek Katsayısı (a)
2025 Destek katsayı değeri (b)
2025 Birim Destek (TL/birim) (a*b)
1
Temel Destek
1
Aspir
1,00
244
244,00
2
Nohut
1,00
244
244,00
3
Mercimek
1,00
244
244,00
4
Dane Mısır
1,00
244
244,00
5
Patates
1,00
244
244,00
6
Soğan
1,00
244
244,00
7
Birinci Grup Yem Bitkileri
1,00
244
244,00
9
Diğer Ürünler
1,00
244
244,00
10
Buğday
1,30
244
317,20
11
Arpa
1,30
244
317,20
12
Çavdar
1,30
244
317,20
13
Yulaf
1,30
244
317,20
14
Tritikale
1,30
244
317,20
15
İkinci Grup Yem Bitkileri
1,30
244
317,20
16
Ayçiçeği (Yağlık)
1,50
244
366,00
17
Soya
1,50
244
366,00
18
Kanola
1,50
244
366,00
19
Kuru Fasulye
1,50
244
366,00
20
Fındık
1,50
244
366,00
21
Çeltik
2,25
244
549,00
22
Pamuk
2,25
244
549,00
23
Çay
1,50
244
366,00
24
Nadas
0,30
244
73,20
2
Planlama Desteği
1
Aspir
1,00
244
244,00
2
Nohut
1,00
244
244,00
3
Mercimek
1,00
244
244,00
4
Dane Mısır
1,00
244
244,00
5
Patates
1,00
244
244,00
6
Soğan
1,00
244
244,00
7
Birinci Grup Yem Bitkileri
1,00
244
244,00
8
Buğday
1,30
244
317,20
9
Arpa
1,30
244
317,20
10
İkinci Grup Yem Bitkileri
1,30
244
317,20
11
Ayçiçeği (Yağlık)
1,50
244
366,00
12
Soya
1,50
244
366,00
13
Kanola
1,50
244
366,00
14
Kuru Fasulye
1,50
244
366,00
15
Pamuk
2,25
244
549,00
Süt Hayvancılığı Planlama Bölgesi İlleri %50 İlave
1
Birinci Grup Yem Bitkileri
0,50
244
122,00
2
İkinci Grup Yem Bitkileri
0,65
244
158,60
Su Kısıtı Desteği (11 İl 52 İlçe)
1
Arpa
1,40
244
341,60
2
Buğday
1,40
244
341,60
3
Aspir
0,80
244
195,20
4
Ayçiçeği
1,20
244
292,80
5
Mercimek
0,80
244
195,20
6
Nohut
0,80
244
195,20
7
Fiğ
0,80
244
195,20
8
Yem Bezelyesi
0,80
244
195,20
3
Üretimi Geliştirme Desteği
1.
Sertifikalı Tohum Kullanım Desteği
1
Buğday
0,50
244
122,00
2
Arpa
0,50
244
122,00
3
Tritikale
0,50
244
122,00
4
Yulaf
0,50
244
122,00
5
Çavdar
0,50
244
122,00
6
Çeltik
0,50
244
122,00
7
Nohut
0,40
244
97,60
8
Kuru fasulye
0,50
244
122,00
9
Mercimek
0,40
244
97,60
10
Patates
2,20
244
536,80
11
Susam
0,20
244
48,80
12
Kanola (kolza)
0,20
244
48,80
13
Aspir
0,20
244
48,80
14
Yer fıstığı
0,60
244
146,40
15
Yonca
0,60
244
146,40
16
Korunga
0,60
244
146,40
17
Fiğ
0,40
244
97,60
18
Soya fasulyesi
0,60
244
146,40
19
Yem bezelyesi
0,40
244
97,60
Yerli Çeşitlerin yaygınlaştırılması
1
Mısır
0,60
244
146,40
2
Ayçiçeği
0,60
244
146,40
3
Patates
1,00
244
244,00
4
Pamuk
0,60
244
146,40
2.
Sertifikalı/Standart Fidan Kullanım Desteği
1
Altıntop, Armut, Asma, Ayva, Badem, Ceviz, Dut, Elma, Erik, Fındık, İncir, Kayısı, Kestane, Kiraz, Kivi, Limon, Mandarin, Nektarin, Pikan cevizi, Portakal, Şeftali, Trabzon hurması, Vişne, Zeytin (standart)
2,00
244
488,00
2
Altıntop, Armut, Asma, Ayva, Badem, Ceviz, Dut, Elma, Erik, Fındık, İncir, Kayısı, Kestane, Kiraz, Kivi, Limon, Mandarin, Nektarin, Pikan cevizi, Portakal, Şeftali, Trabzon hurması, Vişne, Zeytin (sertifikalı)
5,00
244
1.220,00
3.
Organik Tarım Desteği
1
1.Grup Ürünler-Bireysel
1,20
244
292,80
2
1.Grup Ürünler-Grup
0,60
244
146,40
3
2.Grup Ürünler-Bireysel
0,60
244
146,40
4
2.Grup Ürünler-Grup
0,30
244
73,20
5
3.Grup Ürünler-Bireysel
0,40
244
97,60
6
3.Grup Ürünler-Grup
0,20
244
48,80
7
Arılı Kovan (Kovan Sayısı)
0,30
244
73,20
4.
İyi Tarım Uygulamaları Desteği
1
1.Grup Ürünler-Örtüaltı-Bireysel
1,70
244
414,80
2
1.Grup Ürünler-Örtüaltı-Grup
0,85
244
207,40
3
1.Grup Ürünler-Açıkta Üretim-Bireysel
0,70
244
170,80
4
1.Grup Ürünler-Açıkta Üretim-Grup
0,35
244
85,40
5
2.Grup Ürünler-Bireysel
0,60
244
146,40
6
2.Grup Ürünler-Grup
0,30
244
73,20
7
3.Grup Ürünler-Bireysel
0,40
244
97,60
8
3.Grup Ürünler-Grup
0,20
244
48,80
5.
Organik Organamineral Gübre Desteği
1
Organik Organomineral Gübre Desteği
0,21
244
51,24
4
Biyolojik- Biyoteknik Mücadele Desteği
1
Örtüaltında
3.825
2
Açık alanda
1.305
5
Patates Siğili Görülen Alanlar ile Güvenlik Kuşağında Uygulanacak Destek
200
6
Lisanslı Depolarda Muhafaza Edilen Kira Desteği
1
Kira Ücreti
75%
7
Çiftlik muhasebe veri ağı sistemine katılım primi desteği
1.500
8
Tarımsal yayım ve danışmanlık desteği
338.000
9
Tarımsal Ar-Ge
Karar Dışında Yer Alan Destekler
1
Tarım Sigortaları
2
Kırsal Kalkınma Yatımları
3
Bireysel Sulama Sistemleri
4
Uzman Eller Proje desteği
5
IPARD Eş Finansman
6
Çay Budama Tazminatı
7
Çay Budama Masrafı
Not: Karar kapsamı dışında yer alan desteklerin bütçeleri daha sonra teklif edilecektir.